Ένας διαφορετικός επικήδειος

Ο Ηλίας (φίλος που είναι ήδη μέσα) λέει ότι αύριο στο στρατόπεδο έχουν αργία λόγω κηδείας του Χριστόδουλου. Από τις 11πμ, θα είναι έξω!
Είχα υπολογίσει ότι θα επωφελούμουν κι εγώ από αυτή την αναμενόμενη "αργία", αλλά έπεσα έξω τέσσερις μέρες (τη Δευτέρα μπαίνω). Αναισθησία; Δεν νομίζω.
Στην ιστορία αυτού του τετραήμερου πένθους, κανείς δεν φαίνεται να καταθέτει τα όπλα της μάχης. Η Εκκλησία προσπαθεί με νύχια και με δόντια να κερδίσει ό,τι μπορεί περισσότερο από την απώλεια του ηγέτη της. Τα ΜΜΕ επαναλαμβάνουν μονότονα την "κοσμοσυρροή" στη Μητρόπολη και τις αγιογραφίες του μακαρίτη. Είναι όμως όλα τόσο μονόπλευρα...
Ο Χρ. Παρασκευαϊδης πρωταγωνίστησε σε έναν δεκάχρονο μαραθώνιο αποτυχιών, κρινόμενο ακόμα και με τα δικά τους μέτρα. Θρησκευτικά ο Χριστόδουλος είχε τιμωρηθεί με ακοινωνησία από τον Βαρθολομαίο (σαν να λέμε για έναν μουσουλμάνο ότι αφορίστηκε από τη Μέκκα ή για έναν ηγέτη Κομμουνιστικού Κόμματος από το Κρεμλίνο). Πολιτικά, έβλαψε την Εκκλησία όσο λίγοι προκάτοχοί του: την έβαλε στην πολιτική κονίστρα τόσο έντονα, που έφτασε να αποξενώσει ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού και να χαμηλώσει το κύρος του "θεσμού" σε αυτό ενός κόμματος. Τα απανωτά φιάσκο της "κοινωνικής" του δράσης θα μπορούσαν μερικές φορές να κριθούν μόνο ως αποτέλεσμα υπονόμευσης από τα μέσα. Τα εσώρουχα σε κούτες "ανθρωπιστικής βοήθειας" στη Μέση Ανατολή ή τα σάπια κοτόπουλα της "ΜΚΟ" της Εκκλησίας "Αλληλεγγύη" που στάλθηκαν στο Ιρακ είναι από αυτά τα γεγονότα που σε κάνουν να αναρωτιέσαι: γιατί τα κάνουν αυτά; ή μάλλον γιατί δεν τα αποφεύγουν;...
Ένα όμως επιχείρημα φαίνεται ότι τα αποκαθάρει όλα: το θάρρος μπροστά στον θάνατο, η αξιοπρέπεια πριν από το τέλος.
Θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για το θάρρος που έχει μπροστά στην αρρώστια αυτός που έχει λεφτά για το εισιτήριο και τα νοσήλεια στις κλινικές της Αμερικής και για το θάρρος αυτού που δεν τα ΄χει. Όμως, υπάρχει κάτι παραπάνω απ' αυτό.
Άκουγα σε μια ραδιοφωνική εκπομπή, σε ένα φλας-μπακ στα έργα και τις ημέρες του αποθανόντος, τη στεντόρεια φωνή του όταν μιλούσε στις "λαοσυνάξεις" και στα κηρύγματα από άμβωνος, σε σύγκριση με τη λυγισμένη φωνή του έξω από το νοσοκομείο, όταν για πρώτη φορά μαθεύτηκαν τα νέα του καρκίνου. Η διαφορά ήταν αυτή που υπάρχει ανάμεσα στην Ύβρη της παντοδυναμίας και της αθανασίας και στη Νέμεση της θνητότητας και της τιμωρίας.
Δεν είναι αλήθεια ότι δεν φοβήθηκε ο Χριστόδουλος. Δεν το λέω, γιατί είμαι εχθρός του θεσμού και του προσώπου (που είμαι). Αλλά, γιατί αυτή πιστεύω είναι η πραγματικότητα. Δεν νομίζω ότι οι λέξεις "θάρρος" και "αξιοπρέπεια" εκφράζουν τις τελευταίες του ώρες, όσο οι λέξεις "φόβος" και "πανικός".
Όποιος ψάχνει για αποδεικτικά στοιχεία, δεν έχει παρά να ξαναδιαβάσει το πρωτοχρονιάτικο διάγγελμα του αρχιεπισκόπου. Είναι ένα διάγγελμα γεμάτο εθνικές κορώνες, για τον ελληνισμό και την ορθοδοξία. Ένα πανικόβλητο μήνυμα ενός θεσμού που αρπάζεται από τη φοβία της πολιορκίας, και όχι από τη βεβαιότητα της πίστης. Ένα αγχωμένο σάλπισμα μιας ανολοκλήρωτης - και αποτυχημένης - σταυροφορίας.
Όταν άνθρωποι που δεν φοβούνται πεθαίνουν, σπάνια χρησιμοποιούν τα τελευταία τους λόγια για να κηρύξουν, ακόμα και αν υπήρξαν σ' όλη τους τη ζωή μαχητές.
Ο Χριστόδουλος επέλεξε να πεθάνει ως ιεροκήρυκας. Όχι ως απλός θνητός.
Δεν είμαστε έτσι μακριά από την τελευταία του επιθυμία, αν πούμε ότι όσοι στάθηκαμε απέναντι στο βίο και την πολιτεία του, δεν πρέπει να χύσουμε ούτε ένα δάκρυ (έστω και "ανθρώπινο") για τον θάνατό του.

Ο Καλός Στρατιώτης Σβέικ

Ο Καλός Στρατιώτης Σβέικ (Švejk) είναι ένα ατελές σατυρικό διήγημα του Γιάροσλαβ Χάσεκ. Εικονογραφήθηκε από τον Γιόζεφ Λάντα μετά τον θάνατο του Χάσεκ. Περιγράφει τις περιπέτειες του στρατιώτη Σβέικ στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Υπόθεση: Το μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία του Τσέχου βετεράνου Γιόζεφ Σβέικ, και τις περιπέτειές του στο στρατό. Η ιστορία αρχίζει με την είδηση της δολοφονίας του αρχιδούκα Φερδινάνδου στο Σαράγεβο, που πυροδότησε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Σβέικ είναι τόσο ενθουσιώδης που θα υπηρετήσει τη χώρα του (ή μαλλον την χώρα στην οποία ανήκει η πατρίδα του) στο στρατό, που κανένας δεν μπορεί να αποφασίσει αν είναι απλά ανόητος ή θέλει να υπονομεύσει τον στρατό της Αυστροουγγαρίας. Η ιστορία περιγράφει γεγονότα που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους του πολέμου, δεδομένου ότι ο Σβέικ κατατάγεται στο στρατό και έχει διάφορες περιπέτειες, πρώτα στα μετόπισθεν του μετώπου, και έπειτα κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης ανάβασης για να συναντήσει τη μονάδα του στη πρώτη γραμμή. Το ατελές μυθιστόρημα διακόπτεται απότομα προτού δωθεί στον Σβέικ η ευκαιρία να συμμετάσχει σε οποιοδήποτε μάχη ή να μπει στα χαρακώματα.